"ပဂေရ"ဟူသည္ ပိတုန္းႏွင့္ဆင္ဆင္တူေသာ ပ်ံသန္းပိုးေကာင္တစ္မ်ဳိးျဖစ္သည္။ ယင္းပိုင္းေကာင္သည္ ရႊံ႕ ေပ်ာ့ညံ့ညံ့မ်ားကို သယ္ယူၿပီး ဥအတြက္သားအတြက္ အိမ္လုပ္စီမံေလ့ရွိသည္။ ယင္းပဂေရ အမ ျပဳ လုပ္ေသာ အိမ္ကိုပင္ရခိုင္ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားက "ပဂေရအံု"ဟုေခၚၾကသည္။ ဤပိုးကိုျမန္မာတို႔က "နပုန္းၾကည္" ဟုေခၚၾကသည္။
ပရေရကို ပေျဂ၊ပေဒေျဂမစသည္ျဖင့္ ရခိုင္ေတာင္သူလယ္သမားတို႔ ႏွဳတ္ဖ်ား၀ယ္စြဲျမဲစြာရွိသည္။ပဂေရ သည္ အိမ္တြင္ကပ္ေရာက္ေသာ ပဂေရ၊ သစ္ပင္ေတာေတာင္တြင္ကပ္ေရာက္ေသာ ပဂေရဟူ၍ရွိသည္။ သစ္ပင္ ေတာေတာင္မ်ားတြင္ ကပ္ေရာက္ေသာပဂေရမ်ားအနက္စပါးပင္တြင္ကပ္ေရာက္ေသာ ပဂေရမ်ား ကိုေတာင္ သူလယ္သမ်ားမ်ားက "ပဂေရနတ္မသည္" ဟုအယူရွိၾကသည္။
ပဂေရ၏အိမ္ဖြဲ႔ျခင္း၊ မ်ဳိးဆက္သစ္ကိုေမြးဖြားေစျခင္း စသည့္နိမိတ္တို႔ကိုေထာက္ရွဳ၍ ပဂေရသည္ ေတာင္သူ လယ္သမားမ်ားကို အက်ဳိးျပဳသည့္ပိုးေကာင္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳကာ ပဂေရနတ္သမီးဟုပင္ေခၚၾကသည္။ ယင္းပဂေရသည္ စပါးရိတ္သိမ္းယူ၍ ပဂေရရသည္ဟု ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာျဖစ္ၾကရသည္။ လယ္ပိုင္ရွင္မွာ လည္း ပဂေရနတ္ကို ပသလွ်င္ စပါးတန္းမ်ားစြာတိုးထြက္သည္ဟုအယူရွိၾကသည္။ စင္စစ္မွာပဂေရ သည္ ေတာင္သူလယ္သမားတို႔၏စပါးအထူးအထြက္တိုးေရးအတြက္ ယံုၾကည္ၾကေသာ ပဂေရနတ္သမီး သည္ပင္ အထူးအထြတ္တိုး နတ္သမီးျဖစ္ေတာ့သည္။
ထိုပဂေရအံုကို စပါးပင္၌ေတြ႔လွ်င္အုန္းသီး၊ရခိုင္ငွက္ေပ်ာသီး၊ေတာင္ရႊိအညြန္႔မ်ားႏွင့္ပြဲတင္ၿပီး ပဂေရနတ္ သမီးကို ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ ေမတၱာပို႔သၾကသည္။ လယ္ရွင္အားေစာင္မရန္ ၾကြလာေစေၾကာင္းဖိတ္ေခၚရ သည္။ ေစာင္မပါဟုလည္းေတာင္းဆိုရသည္။ ဤပြဲမ်ားသည္ ရခိုင္ေတာင္သူလယ္သမားဓေလ့ထံုးစံ၌ ယေန႔ ထိ မေပ်ာက္မပ်က္ရွိသည္ကိုေတြ႔ရေသးသည္။
ပဂေရနတ္သမီးကို ေရွးအခါက ပူေဇာ္ပသရာ၌ မည္သို႔မည္ပံုရြတ္ဆိုဆုေတာင္းရေၾကာင္းကို ေရွးေဟာင္းေပ စာတစ္ခု၌ ၀မ္းေျမာက္ဖြယ္ရာေတြ႔ခ့ဲရပါသည္။ ဤဆုေတာင္းဖြဲ႔ဆိုပံုကိုေဗဒင္ က်မ္းတစ္က်မ္း၏အဆံုး ၌ ေတြ႔ ရွိရျခင္းျဖစ္သည္။ဤက်မ္းကို ရမ္းျပည့္ၿမို႕နယ္၊ေလးေတာင္ကင္းဆိပ္ျပင္ရြာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း တြင္ အ ျခားေသာေပစာ(၆၈)ေစာင္ႏွင့္အတူ စာေရးသူဖတ္ရွဳခြင့္ရခ့ဲပါသည္။ ပဂေရဖြဲ႔မွာ(၉)ေၾကာင္းေရးေပ မူျဖစ္ၿပီး ေအာက္ပါအတိုင္းရြတ္ဆိုရပါသည္။
"ေအာင္ေဇယႏၱဳ၊ေအာင္ေဇယႏၱဳ၊ အေၾကာင္းျပဳ၍၊ ယခုေန႔ကပင္စ၍ စပါးေရာဒန္၊၇-တန္ခ်ဲ၊ ေတ၀ၿမဲ၊ အၿမဲ ေဟာပါ၊ ေအာင္ခ်ာကပင္၊ ေနထက်င္သည္၊ ေပါမအေမွွ၊ ပဂေရမင္းသမီး၊ ၀ီယိုင္စီး၍၊ မဏိေမခလာ၊ လူၾသ ဇာကို၊ မေမလာေက၊ မၾကာလ်င္ေဆာ မ,ေစေသာ၊'ေရာက္၏ဘိုးေတာ္မွန္ ဘဟိကား' ေတာင္ဘက္ မွာ လည္း ဘုရားစြယ္ေတာ္၊ အာႏုေဘာ္က၊ ဓါတ္ေတာ္က်ဳးျမတ္၊ပိကတ္ေလးဆယ္၊ စေတြသံေတြး၊ တန္းရြဲ မာန္ေအာင္၊ ေလးေတာင္ေက်ာက္ေခ်ာင္း၊ ဟုန္းတေၾကာင္းကပင္၊ ေနလက်င္သည္၊ မိုးမအေမွ၊ တေရမင္း သမီး၊ စ်ာန္ယာဥ္ စီး၍၊ မဏိေမခလာ၊ လူၾသဇာကို မေမလွာေက၊ မၾကာလ်င္ေဆာ ေရာက္၏ေလာ့။ 'ေရာက္၏ဘိုး ေတာ္ မွန္ဘဒကား' အေနာက္မွာလည္း၊ စူဠတန္းတင္၊ ေရလွ်င္တစ္ေၾကာင္း၊ စိတ္တေကာင္း ပင္၀ါ၊ ေမာက္ သူဇာက၊ ဇာကာအ၀တ္ မင္းေနရပ္ကပင္၊ ပိုးမအေမွ၊ ပဂေရ မင္းသမီး၊ စ်ာန္ယာဥ္စီး၍၊ မဏိေမခလာ၊ လူ႔ ၾသ ဇာကို ၊မေမလွာေက၊ မၾကာလ်င္ေဆာ၊ ေရာက္၏ေလာ။'ေရာက္၏ဘိုးေတာ္ မွန္ဘ ဒိကား' ေျမာက္ဘက္ မွာ လည္း၊ ကင္းဘိရလာ၊ ဘူးမွာေက်ာက္ေဆာ၊က်ေခါျပည္က၀င္၊ ေနထက်င္သည္၊ ပိုးမအေမွ၊ ပဂေရ မင္းသမီး၊ စ်ာန္ယာဥ္စီး၍၊ မဏိေမခလာ၊ လူ႔ၾသဇာကို မေမလွာေက၊ မၾကာ လ်င္ေဆာ၊ ေရာက္၏ေလာ။ 'ေရာက္၏ဘိုး ေတာ္ မွန္ဘဒိကား' အေရွ႕မွာလည္း၊ ႐ိုးႀကီး႐ိုးငယ္၊ ႐ိုးသံုးဆယ္က၊ ႐ိုးငယ္ အ၀တ္၊ ခ်င္းနယ္ ရပ္ကပင္၊ ပိုးမ အေမွ၊ ပဂေရမင္းသမီး၊ စ်ာန္ယာဥ္စီး၍၊ မဏိေမခလာ၊ လူ႔ၾသဇာ မေမ လွာေက၊ မၾကာ လ်င္ေဆာ၊ ေရာက္၏ ေလာ။'ေရာက္၏ဘိုးေတာ္ မွန္ဘဒိကား' အေျခခြင္းခြင္း၊ ကနန္းမင္း လည္း ပါလ်က္ ေလာ့။ အေခါင္းကျဖဴ၊ ငေတာင္သူလည္း ပါလ်က္ေလာ့။ အေခါင္ကထြတ္ ကေတာက္တက္လည္း ပါလ်က္ ေလာ့၊ ဘက္သေရာကုန္း ေျမ၊ ထြားထြားႀကီးမွ်၊ ကပိုင္ကံေထာက္၊ ေဖာက္ေဖာက္က်ဳိးမွ်၊ ယင္းကမႀကြင္း၊ ၾကက္မတင္းလည္း၊ ခရင္းမ က်န္ ျပည့္ေစေသာ၀္။"
အထက္ပါအဖြဲ႔အႏြဲ႔အရဆိုလွ်င္ ပဂေရကို ပူေဇာ္ျခင္းသည္ တစ္နယ္တစ္ရပ္တည္းအတြက္ ဆုေတာင္းရျခင္း မဟုတ္ေၾကာင္းထင္ရွားသည္။ စစ္ေတေကာင္း၊ပန္း၀ါကအစ ယိုးဒယား(ထိုင္း)အဆံုးနယ္တစ္ခြင္လံုးရွိ စပါး ဆန္ေရတိုးတက္ပါေစေၾကာင္း ဆုေတာင္းဆႏၶျပဳျခင္း ပင္ျဖစ္သည္။ဤအေရးအသားကိုေထာက္၍ ေျမာက္ ဦး ေခတ္လယ္တြင္ ရြတ္ဆိုခ့ဲသည့္ဆုေတာင္းစာ တစ္ခုဟု ဆိုရအံ့သည္။
ပဂေရႏွင့္ဆက္စပ္ေသာဆြမ္းေကၽြးပံုဓေလ့၊ အေခၚအေ၀ၚ၊ အယူအဆစေသာ အေလ့အထမ်ားလည္း က်န္ရွိ ေသးရာ ၀ိုင္း၀န္း၍ ေလ့လာေဖာ္ထုတ္ရဦးမည္ျဖစ္ပါသည္။
ရမၼာ၀တီပညာစာရ(ရခိုင္ျပည္နယ္)
ရခိုင္သုတ(ရခိုင္မဂၢဇင္းပါေဆာင္းပါးမ်ား) စာအုပ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
No comments:
Post a Comment